کابل مسی

کابل مسی برق انواع مختلفی دارد، یکی از انواع کابل برق (کابل برق با هادی مسی) است. Copper cable کابل برق مسی را کابل قدرت مسی و یا به کابل‌مسی می‌شناسند. فلز های بسیاری در صنعت مورد استفاده قرار می گیرند مثل فولاد، نقره، سرب، آلومینیوم که هر کدام برحسب نوع استفاده مزایا و معایب بسیاری دارند.

کابل‌مسی نوعی از کابل قدرت است که برای انتقال انرژی الکتریکی در ولتاژهای بالا یا فشارقوی استفاده می شود. یکی از ویژگی های این کابل قابلیت انعطاف پذیری آن است چراکه مقطع های آن کمتر از ۱۰ میلی متر مربع یک تکه و گرد هستند. تولید این کابل ها به این گونه است که ابتدا سیم های نازک مسی را با استاندارد های مورد نیاز تولید کرده سپس این سیم های نازک مسی را به هم تابانده و کلاف می کنند تا یک کابل برق مسی ساخته شود.

خرید کابل مسی

کابل مسی برای انتقال جریان های الکتریکی در ولتاز های بالا به دلیل قدرت انعطاف پذیری بالا مورد استفاده قرار می گیرند. در ایران استاندارد  به عنوان مرجع شناخته می شود. مس بهترین و مناسب ترین فلز در صنعت برق است و همچنین به علت انعطاف پذیری و مقاومت بالایی دارد، این فلز را به ایمنی بالا برای ساخت و تولید سیم و کابل تبدیل شده است. شما  می توانید برای خرید کابل‌مسی به فروشگاه کابل باختر ایرانیان مراجعه بفرمایید. 

انواع کابل مسی

کابل‌های مسی همانند سایر انواع سیم و کابل بر اساس ویژگی‌های ساختاری همچون شکل و نوع ویژگی‌های کاربردی همچون ولتاژ کار، نوع نصب و … تقسیم‌بندی می‌گردند که در این بین نوع و شکل بدلیل ارتباط آن با نحوه نصب کابل اهمیت بیشتری دارد. هادی‌های مورد استفاده در کابل از نظر نوع و ساختمان به انواع زیر دسته‌بندی می‌گردند

هادی  کلاس یک کابل مسی

هادی کلاس یک که نام دیگر آن تک مفتولی است که فقط یک مفتول دارد. این هادی دارای کمترین انعطاف پذیری است ولی در مقایسه با هادی انعطاف پذیر ( هادی افشان ) قابلیت هدایت جریان برق آن بالاتر است.

هادی  کلاس دو کابل مسی

یکی دیگر از انواع هادی در کابل‌های مسی هادی کلاس دو می‌باشد که هادی کلاس دو نام‌های دیگر آن هادی نیمه افشان، تابیده منظم، استرند شده می‌باشد و به هادی گفته می‌شود که شامل تعدادی مفتول است که به طور منظم به هم تابیده می‌شوند. این هادی‌ها می توانند به صورت فشرده یا غیر فشرده باشند.

در حالت غیر فشرده تعداد مفتول‌های هر هادی می‌تواند ۷، ۱۹، ۳۷، ۶۱ و …. باشد. از نظر انعطاف پذیری، این هادی بین دو نوع هادی تک مفتولی و هادی انعطاف پذیر (هادی افشان) است. قابلیت جریان برق آن با توجه به مقاومت الکتریکی یکسان با هادی گروه یک مشابه است.

هادی کلاس پنج و کلاس شش کابل مسی

نام دیگر این نوع از هادی‌های کابل مسی ، هادی انعطاف پذیر ( هادی افشان ) است . تعداد مفتول‌های این نوع هادی از نواع دو بیشتر است ولی قطر رشته‌های آن از نوع یک و دو کمتر است. لذا انعطاف پذیری این نوع هادی بالاتر است.

متاسفانه مقاومت الکتریکی بالای تعیین شده برای این هادی، در ایران مصرف بسیار بالایی در ساختمان پیدا کرده است. هادی این دسته را به دو گروه پنچ و شش تقسیم بندی می کنند که هادی گروه شش انعطاف پذیری بیشتری نسبت به هادی گروه پنج دارد.

کابل مسی فشارقوی

کابل مسی فشار قوی که با نام کابل قدرت نیز شناخته می شود،برای انتقال دادن انرژی الکتریکی در سیستم هایی استفاده می شود که ولتاژ نامی بالایی دارند.یعنی می توان گفت با ولتاژ نامی بالاتر از 30کیلو ولت کاربرد دارند.کابل‌مسی فشار قوی می تواند در زمین دفن شود و یا داخل  کانال مورد استفاده قرار بگیرد. عایقی که برای کابل های فشار قوی استفاده می شوند.

پلی اتیلن کراسلینک شده یا بطور مختصرXPLE استکه این نوع عایق باید یکنواخت و بدون ناخالصی باشد.شاید شما بخواهید بدانید که ساختار کابل‌مسی فشار قوی و فشار ضعیف در چیست، که در پاسخ باید گفت که وجود لایه های نیمه هادی داخلی و خارجی و نیز نوار نیمه هادی در کابل های فشار متوسط است که باعث این تفاوت می شود.

کابل مسی فشار ضعیف

مقدار حداکثری ولتاژ نامی کابل مسی فشار ضعیف 1000 ولت یا همان 1 کیلو ولت است. تنوع نمونه ها در این سطوح متفاوت ولتاژ، باعث می شود قیمت کابل فشار ضعیف مسی نیز متغیر شود. رایج ترین کابل های مسی فشار ضعیف با ولتاژهای اسمی روبه رو ساخته می شوند : 300/300 ولت،  500/3000 ولت و 1000/600 هزار ولت و یا همان 1/0.6 کیلو ولت. 

انواع کابل مسی فشار ضعیف به این صورت است: کابل افشان سبک و افشان معمولی،کابل مفتولی و نیمه افشان سبک (300/500 v)،کابل نیمه افشان و مفتولی قدرت و همینطور کابل افشان شیلد دار و کابل مسی قلع اندود با عایق و روکش نسوز، کابل برق جوشکاری مخصوص دستگاه های جوش با قوس الکتریکی، کابل تخت افشان، کابل مخصوص پمپ های آب و کابل برق جوشکاری مخصوص دستگاه های جوش با قوس الکتریکی و کابل مسی آرموردار.

کابل مسی مفتولی

در ابتدا باید گفت که مس یک هادی الکتریکی در بسیاری از دسته های سیم کشی برق است،که از آن در تولید برق،انتقال نیرو،توزیع نیرو،ارتباطات از راه دور،مدارهای الکترونیکی و انواع بیشماری از تجهیزات الکتریکی استفاده می شود.از مس و آلیاژ های آن نیز برای ایجاد تماس های الکتریکی استفاده می شود.سیم کشی برق در ساختمان مهمترین بازار صنعت مس است.

درواقع مقدار زیادی از مس استخراج شده برای تولید سیم و سیم های کابل استفاده می شود.و زمانی که در سال 1876تلفن اختراع شد،تقاضای بیشتری برای سیم مسی به عنوان یک هادی الکتریکی ایجاد شد.یک کابل‌مسی از دو یا چند سیم مسی تشکیل می شود،که با درکنار هم قرار گرفتن و به هم پیوسته شدن،پیچ خورده و یا بافته می شوند.

سیم های مسی که در یک کابل قرار دارند ممکن است خالی باشند و یا برای کاهش اکسیداسیون با یک لایه نازک فلز دیگر،که اغلب قلع،و یا گاهی طلا یا نقره است آبکاری شوند.کابل‌مسی انواع مختلفی دارد از جمله سیم افشان،سیم مفتولی(که در ادامه به آن میپردازیم)،سیم مسی نیمه افشان،سیم گرد،سیم مسی تخت،روکش دار،بدون روکش و لاکی.درواقع کابل‌مسی مفتولی به کابلی گفته می شود که ساختار هادی و شکل آن به دو گونه باشد.

مدل اول که به آن مس نرم شده تک مفتولی می گویند.و مدل دوم مس نرم شده چند مفتولی است.به مدل اول کلاس1 و به مدل دوم کلاس2 نیز می گویند.این کابل ها را در بازار کابل خشک یا کابل استخوانی نیز می گویند.کابل‌مسی مفتولی که ار آن در بازار تقاضای زیادی می شود،با توجه به کاربرد های آن دارای دو نوع سبک و سنگین است.

انواع کابل مفتولی مسی

کابل مفتولی مسی را بر اساس دو معیار مهم تقسیم‌بندی می‌کنند: 1 از نظر شکل هادی.2سطح ولتاژآن.اگر بخواهیم توضییح مفید و مختصری در مورد نوع اول کابل مسی مفتولی که همان کابل‌مسی مفتولی سبک است ارائه بدهیم، باید گفت همانطور که از نام آن مشخص است برای مصارف سبک و یا غیرصنعتی استفاده و کاربرد دارند. از ویژگی‌های این نوع کابل‌مسی مفتولی این است که ولتاژ نامی آن 300 و 500 ولت است.

هادی های این نوع کابل مسی تک مفتئلی یا چند مفتولی است و بصورت دو یا پنج رشته تولید می شوند.نوع دیگر کابل‌مسی مفتولی سنگین است که قابل نصب روی زمین است و به آن کابل زمینی هم می گویند.این نوع کابل بصورت تک رشته و چند رشته تولید می شوند.ولتاژ نامی این کابل ها 1/0.6کیلو ولت است.

کابل مسی مخابرات

کابل مسی مخابرات برای کابل مشترکین و در زیر زمین و یا بصورت هوایی مورد استفاده قرار می گیرد. این نوع کابل انواع مختلفی دارد از جمله: کابل ژله فیلد خاکی، کابل ژله فیلد کانالی، کابل ایرکور کانالی، کابل همهاردار هوایی، کابل هوایی ساده، کابل توزیعو دوبل هوایی مهار دار. عایق کابل‌مسی مخابرات از جنس پلی اتیلن معمولی یا اسفنجی است.

کابل مسی شبکه

کابل مسی شبکه برای انتقال داده و یا اشتراک گذاری یک شبکه به دیگر شبکه ها استفاده می شود.این نوع کابل تمامی آن از جنس مس است.دارای کیفیت و مرغوبیت خوبی هستند.هرچند قیمت بالایی دارند اما رسانای بالایی دارند و انعطاف پذیرند.

عوامل موثر بر انتخاب سیم و کابل برق

ابتدا مشخصات اصلی کابل‌ها را بشناسید :

• ولتاژ اسمی و جریان مجاز
• جنس هادی، سطح مقطع و شکل آن
• جنس عایق
• نوع هسته
• نوع حفاظ
• جنس غلاف
• نوع زره
• نوع حفاظت در برابر خوردگی

عوامل مؤثر در انتخاب نوع کابل

• بار مورد نظر و ظرفیت مجاز کابل
• ولتاژ اسمی
• افت ولتاژ مجاز
• حفاظت مدار
• بار اتصال کوتاه لازم یا مجاز
• شرایط مکانیکی
• شرایط محیطی (دمای محیط، میزان فشار و کشش وارد بر کابل، رطوبت محیط و اثرات خوردگی نصب کابل)
• مشخصات فنی تعیین شده

از بین عوامل فوق جهت تعیین سطح مقطع کابل باید به جریان مورد نیاز مصرف کننده، میزان تحمل کابل در برابر عبور جریان و افت ولتاژ مجاز توجه خاص داشته باشیم.

عبور جریان برق از سیم‌ها و کابل‌ها منجر به افزایش درجه حرارت آن‌ها و در نتیجه خرابی عایق‌های آن می‌شود. لذا برای حفاظت عایق‌ها لازم است درجۀ حرارت تولید شدۀ آن در حالت تعادل از حداکثر درجه حرارت مجاز آن کمتر باشد که لازمۀ آن انتقال حرارت تولید شده به محیط خارج است.

هدایت و تشئشه راه‌های انتقال حرارت به محیط خارج است که تابع درجۀ حرارت محیط، درجه حرارت نهایی، ضریب انتقال حرارت و مشخصات کابل می‌باشد. لذا جریان مجاز نیز تابع عوامل فوق می‌باشد که تعیین دقیق آن مستلزم حل مسائل انتقال حرارت می‌باشد.

ﺟﺮﻳﺎن ﻣﺠﺎز ﻋﺒﻮري از ﻛﺎﺑﻞ‌ﻫﺎ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ‌اي ﺗﻌﻴﻴﻦ می‌شود ﻛﻪ در ﻫﺮ ﻧﻘﻄﻪ  از ﻛﺎﺑﻞ، ﺣﺮارت ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه در هادی‌های آن ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﻪ ﻣﺤﻴﻂ اﻃﺮاف ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﻮد ﺑﻪ ﻃﻮري ﻛﻪ درجۀ ﺣﺮارت ﻋﺎﻳﻖ در ﺳﻄﺢ ﻫﺎدي کابل‌های پی‌وی‌سی از ۷۰ درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻲ‌ﮔﺮاد ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﺸﻮد.

ﻣﻴﺰان ﺗﺤﻤﻞ ﺟﺮﻳﺎن ﻛﺎﺑﻞ ﺑﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺤﻴﻄﻲ آن، ﻛﻪ در ﻫﻮاي آزاد و ﻳﺎ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ، ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد ﻫﺮ ﭼﻪ ﻣﻴﺰان ﺟﺮﻳﺎن ﻋﺒﻮري از ﻛﺎﺑﻞ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ، ﺣﺮارت اﻳﺠﺎد ﺷﺪه در ﻓﻀﺎي اﻃﺮاف آن زﻳﺎدﺗﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و ﺑﺎﻳﺪ در ﻧﺤﻮۀ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻛﺎﺑﻞ‌ﻫﺎ در ﻛﻨﺎر ﻫﻢ ﺑﻪ آن توجه کرد.

• جریان مجاز سیم های مسی بدون عایق

سیم های بدون عایق مورد استفاده در شبکه های هوایی باید استحکام مکانیکی کافی برای تحمل وزن خود و همچنین فشار باد و یخ و برف را داشته باشند؛ لذا معمولاً از سیم های کوچکتر از ۶ میلیمتر مربع در سیم کشی هوایی استفاده نمی شود. افزایش درجه حرارت نیز منجر به کاهش مقاومت کششی سیم می شود. بنابراین لازم است درجه حرارت کار سیم محدود شود.

• جریان مجاز سیم های مسی با عایق PVC

این سیم ها با توجه به کاربرد و وضعیت نصب آنها به سه گروه سیم های داخل لوله، سیم چندلا در هوا و چند سیم یک لا در هوا تقسیم می شوند.

• جریان مجاز کابل های مسی با عایق و غلاف PVC

این کابل ها به دو صورت نصب شده در زمین در عمق ۷۰ سانتی متری و درجه حرارت ۲۰ درجه سانتیگراد و کابل های مستقر در هوا با درجه حرارت ۳۰ درجه سانتیگراد تقسیم می‌شوند. جریان مجاز این کابل ها بر اساس سطح مقطع آن ها می باشد. حداکثر درجه حرارت مجاز هادی با روکش PVC برابر ۷۰ درجه سانتیگراد است.

جنس روکش کابل مسی

مواد اولیه پلاستیکی که به منظور تولید روکش کابل های برق استفاده می شوند را به موارد زیر تقسیم بندی می کنیم:

ترکیبات عایق‌کاری و روکش PE و ترکیبات عایق‌کاری PE کراس‌لینک (XLPE)، ترکیبات PVC برای کابل و همینطور ترکیبات ضد شعله عاری از هالوژن (HFFR) که به معرفی تعدادی از ان می پردازیم:

ترکیبات عایق‌کاری و روکش PE

ترکیبات PE  معمولا در سیم‌ها و کابل‌ها به جهت عایق‌کاری و روکش به کار می روند. به طور واضح تر، ترکیبات پلی‌اتیلن  رایج‌ترین نمونه  اشکال پلاستیک هستند. پلی‌اتیلن که  یک پلیمر ترموپلاستیک است، از زنجیره‌های بلند هیدروکربنی که دارای مونومر پایه (C2H4)  است  و ترکیبات PE غالبا  بر پایه پلی‌اتیلن یا کوپلیمرهای پلی‌اتیلن اصلاح‌شده طبق مشخصات مد نظر سفارش است.

ترکیبات عایق‌کاری PE کراس‌لینک (XLPE)

پلی‌اتیلن زمان زیادی است که برای عایق کابل استفاده می گردد، ولی به جهت ان یک ماده ترموپلاستیک، کارکرد های آن با محدودیت های حرارتی محدود شده است. کراس‌لینک، سد حرکت مولکول‌ها نسبت به همدیگر تحت تحریک‌های حرارتی شده و این خود باعث بهبود پایداری در دماهای بالا در مقایسه با مواد ترموپلاستیک می شود.

به همین جهت هست که ، امکان دماهای عملیاتی بالاتر را فراهم می شود، هم در بار نرمال و هم در حالت مدار-کوتاه و بدین‌ترتیب کابل XLPE مقدار جریان بیشتری را نسبت به هم سطح خودش از جنس PVC دارد XLPE. در رده موادی است که مقاومت بسیار خوبی در برابر آب،  و ظرفیت تراوایی کم دارد.

به طور تقریبی بیشتر ترکیبات پلی‌اتیلن کراس‌لینک (XLPE)  به منظور استفاده در سیم و کابل، بر اساس LDPE هستند. کابل‌های عایق شده با XLPE دارای دمای حداکثری کنداکتور 90 درجه سانتی‌گراد و دمای اضطراری تا مقدار 140 درجه سانتی‌گراد، بسته به استاندارد مورد استفاده قرار می گیرند. و همینطور دمای مدار-کوتاه کنداکتور، 250 درجه سانتی‌گراد است.

کاربرد کابل مسی

همانطور که قبلا هم ذکر شد از کابل مسی برای انتقال جریان الکتریکی در ولتاژ بالا به دلیل قدرت انعطاف‌پذیری که دارد مورد استفاده قرار می‌گیرد. از کابل‌مسی در سیستم‌های روشنایی، ساختمان‌های مسکونی، تجاری یا صنعتی و یا پست‌های برق،موتورهای الکتریکی، مخابرات استفاده می‌شود.

قیمت کابل مسی

قیمت کابل مسی با توجه به کیفیت و جنس بکار رفته در عایق، جنس رویه کابل و البته خود مس متفاوت است. همانطور که میدانید مس از فلزهای با ارزش بخصوص در بازار صنعتی است. در بازار ممکن است با قیمت‌های پایین کابل مسی مواجه شوید اما شک نکنید که این قیمت پایین بی دلیل نیست چرا که ممکن است در تولید آن کابل مسی از ناخالصی‌هایی که باعث افزایش مقاومت الکتریکی می شود استفاده شده باشد.

این امر به معنی افزایش هزینه برق برای مصرف کننده، کاهش ولتاژ و افزایش دما و خطرات آتش‌سوزی است.پس اگر می‌خواهید کابل مسی مورد نظر خود را از بازار تهیه کنید ابتدا این ویژگی‌ها را درنظر بگیرید تا به خود و دیگران ضرری نرسانید. در نهایت برای آگاهی از قیمت کابل مسی می توانید با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید. 

جنس رویه کابل مسی

انواع روکش کابل مسی به قرار زیر است:

نخست روکش های حرارتی که هر شامل آب بند سیلیکونی ، روکش نسوز چسبدار و روکش نسوز (سیلیکونی) لوله ای می شوند.

سپس روکش های نسوز را داریم: آب بند سیلیکونی، روکش نسوز چسبدار و روکش نسوز (سیلیکونی) لوله ای.

در ادامه انواع روکش کابل مسی، روکش شیرینگ حرارتی (روکش حرارتی جمع شونده) هست و همینطور روکش نسوز (سیلیکونی) لوله ای و روکش های ضد سایش که شامل شیرینگ حرارتی (روکش حرارتی جمع شونده) و روکش حصیری می شوند.

همینطور در کتگوری روکش کابل مسی عایقی، روکش های آب بند سیلیکونی، روکش نسوز چسبدار، نوار فرم، روکش حصیری و روکش شیرینگ حرارتی (روکش حرارتی جمع شونده) قرار می گیرند. اما در اخرین کتگوری، نوار ماکرونی را داریم که در ان روکش نوار فرم قرار میگیرد و در ادامه به بررسی هر کدام از این روکش های کابل مسی می پردازیم.

آب بندی سیلیکونی: به منظور محفاظت از اتصالات و ترمینال های برق و همینطور برای آب بندی اخر پوشش لوله و یا شلنگ به استفاده می شود که سایزهای مختلف ان وجود دارد.

روکش نسوز چسبدار: به جهت محافظ در کابل، لوله های خرطومی و شلنگها استفاده می شود که نیازی به جدا کردن اتصالات ندارد.  

نوار فرم : نوار فرم در سایز بندی ها و ضخامت هایی متفاوت به جهت مصارف صنعتی، اداری و خانگی مثل  برق، نساجی، هیدرولیک و غیره استفاده می شود.

روکش نسوز (سیلیکونی) لوله ای: برای عایق کاری و محفاظت از کابل ها و لوله های خرطومی برق و شیلنگ های هیدرولیک در مقابل  شرایطی مثل زمانی که حرارت بالا است ، استفاده می شود.

روکش حصیری: روکش حصیری ای که ضد سایش  است.

شیرینگ حرارتی (روکش حرارتی جمع شونده): برای عایق سیم ، کابل ، شینه ، اتصالات، و پایانه ها کاربرد دارد.